De elektrische auto als occasion: per definitie een no-go?

Of je het nou leuk vindt of niet: vanaf een bepaald moment zal iedereen in een elektrische auto rijden. Volgens de overheid zal dat al vanaf 2030 werkelijkheid moeten zijn. Feit is dat nu al het aantal elektrische auto’s op de Nederlandse wegen stijgt. Begin 2017 steeg het aantal zuiver elektrische auto’s naar record aantal van ruim 13.000. Daarom komen er ook de eerste tweedehands elektrische auto’s op de markt. Maar hoe zit het met de accu? Werkt deze nog naar behoren of heeft deze een groot deel van zijn capaciteit verloren?

De elektrisch occasion onder de loep

Iedereen die een smartphone heeft kent het: na verloop van tijd gaat je telefoon steeds sneller leeg. Naarmate het aantal cycli, dat wil zeggen het aantal keer dat je je smartphone aan de oplader doet, toeneemt, gaat de accu van je telefoon steeds minder lang mee. Hetzelfde zou wel eens voor een elektrische auto op kunnen gaan. Deze laad je immers ook meerdere keren op. Echter, kost vervang van een dergelijke accu geen tientjes, maar snel al enkele duizenden euro’s. Is de elektrische auto als occasion daarom per definitie een no-go?

Peter Notten, hoogleraar energieopslag aan de TU Eindhoven stelt dat de accu een zwak punt is van iedere elektrische auto. “Niet alleen beperk je je tot een bepaald bereik dat je er mee kunt rijden, ook de verwachte levensduur van de accu betreft een onzekere factor”.

De verschillende accu’s

Niet iedere elektrische auto maakt gebruik van dezelfde accu. Zo verschillen de accu’s ook per voertuig, zoals hybride en elektrische voertuigen. De meest bekende zijn de lithium-ionaccu (Li-ion) en de nikkelmetaalhydrideaccu (NiMH). De conventionele hybrides genereren stroom wanneer er wordt geremd of uitgerold en gebruiken het wanneer er wordt geaccelereerd. Voornamelijk Japanse hybride voertuigen zijn uitgerust met een NiMH-accu en maken gebruik van deze techniek. Het doel is om snel vermogen te leveren, in plaats van energie op te slaan voor langere afstanden. Het voordeel is dat dergelijke accu’s flink goedkoper zijn in vergelijking met de Li-ionaccu’s.

Plug-in-hybrides, zoals we die zo vaak zien op de Nederlandse wegen, zijn veelal uitgerust met de Li-ionaccu. Deze accu is namelijk geschikt voor het opslaan van energie voor langere afstanden. Hij werkt voor een groot deel hetzelfde als de NiMH-accu, echter heeft hij een veel grotere capaciteit om stroom op de slaan. Autofabrikant Toyota, gebruikt allebei de accu’s in haar auto’s. Guido Roozekrans, Toyota-importeur van Louwman & Parqui laat het volgende weten: “NiMH-accu’s zijn robuust en hebben over het algemeen minder last van capacitietsafname in de loop der tijd. In de afgelopen twintig jaar heeft Toyota meer dan 10 miljoen auto’s verkocht die zijn uitgerust met de NiMH-accu. Deze bleek over langere tijd erg betrouwbaar te zijn. Er zijn verschillende redenen waarom Toyota tevens Li-ionaccu gebruikt in haar auto’s. Zo levert hij een grotere capaciteit en kan hij dankzij zijn compacte formaat gemakkelijk in de auto worden geïntegreerd, waardoor er meer ruimte overblijft voor eventuele passagiers.

Een elektrische tweedehandsauto

Doordat er steeds meer (semi)elektrische voertuigen verkocht worden. Komen er ook meer en meer tweedehands exemplaren op de markt. Te denken valt aan de Tesla Model S, de Renault ZOE en de Nissan Leaf. Vaak zijn deze occasions afkomstig van leaserijders, dankzij het gunstig bijtellingspercentage. Ze hebben dan ook al de nodige laad –en ontlaadcycli gehad. Wat is daarvan de invloed op de accu en kan deze nog een tijdje mee?

Het verouderen van de accu is hoe dan ook niet te voorkomen. Zelfs al staat de auto stil gaat de capaciteit van de batterij toch achteruit. Dit verschijnsel wordt ook wel ‘calender aging’ genoemd. De capaciteitsvermindering als gevolg van het aantal cycli wordt ‘cycling induced aging’ genoemd en ontstaat onder andere door de onderwerping aan hoge temperaturen.

Ook autofabrikanten zijn hier natuurlijk van op de hoogte en adviseren de klant hoe het beste om te gaan met de batterij van een elektrische auto. Tesla raad haar klanten bijvoorbeeld aan de accu niet meer dan 90 procent op te laden en niet verder leeg te rijden dan 10 procent.

Het opladen van een accu

Natuurlijk kost het opladen van een batterij tijd. In het geval een (semi)elektrische auto vaak veel ook. Met de komst van een snellaadstation of boostcharger wordt dit probleem voor een groot deel opgelost. Echter, wat voor effect heeft het honderden, zo niet duizenden keren snelladen op de levensduur van de batterij? Notten: “het beste is om een Li-ionaccu tot een bepaald percentage te snelladen.” Toch wordt de accu niet altijd op full-power opgeladen: “het snelladen wordt tot een bepaald percentage bereikt is gedaan. Zo kan de accu in 10 minuten al makkelijk 50 procent vol zijn. Daarna schakelt het laadsysteem automatisch over op een lager voltage, aangezien dit anders de batterij zal beschadigen.”

De levensduur van een batterijpakket hangt voor een groot deel van de kwaliteit van het managementsysteem van de accu. Veel autofabrikanten van elektrische auto’s weten dit en spelen hier ook op in om vertrouwen van de consument te winnen. Sommigen bieden al garanties op het batterijpakket van acht jaar of 200.000 kilometer. Daarbij maakt het niet uit hoe het oplaadgedrag van de klant is. Met de huidige technologie is de impact op de levensduur minimaal geworden.

Wat als de accu toch kapot gaat?

Blijkt dat na acht jaar de accu van je Hyundai toch kapot gaat, dan kunnen batterijonderdelen los vervangen worden. Gezien de hoge prijs van een Li-ionaccu, scheelt dat enorm in de kosten. Hoe duur een accu kost, laat Tesla Nederland niet weten. Echter, volgens  Jeff Evanson, een internationaal investeringstrateeg van Tesla, betreft de prijs van een accu van een Model 3 ongeveer 175 euro per kWh. Voor een nieuwe accu in een Tesla model S met 85 kWh zouden de kosten daarom uitkomen op zo’n 15.000 euro. Nissan Nederland is wat betreft een stuk opener. Zij geven aan dat de vervanging van een 24 kWh-accu in de Leaf 5.000 euro kost. Wel voegen ze er meteen aan toe dat ze nooit een accu hebben moeten vervangen door het verlies aan capaciteit: “wij hebben enkel tot driemaal toe een batterijsysteem moeten vervangen als gevolg van betrokkenheid bij een ongeval”.

Hoe betrouwbaar zijn elektrische auto’s?

Om te kijken wat het effect is van het aantal laad –en ontlaadcycli gedurende het gebruiken van een Tesla Model S P85 uit 2013, onderzocht het autotijdschrift Autoweek de auto op verschillende punten. Daarbij werd er voornamelijk gekeken naar de accu. De auto had een kilometerstand van 271.452 kilometer, wat een behoorlijke stand is voor een elektrische auto. Wat bleek is dat de capaciteit van de accu met 10 procent was afgenomen. Volgens Maarten Steinbuch, hoogleraar systeemmanagement aan de TU Eindhoven, is dit percentage respectabel: “het percentage loopt keurig in pas met de degradatiemetingen van Lio-ionaccu’s die in augustus zijn gepubliceerd.” Dat is dus erg bemoedigend.

Om de occasionverkoop van elektrische voertuigen te bemoedigen is Tesla zelf ook begonnen met het verkopen van haar auto’s. Al deze auto’s zijn helemaal onder de loep genomen en behouden hun batterij- en rijgaranties. Peter Notten weet dat autofabrikanten alle informatie hebben over hun accu’s. Dat wil zeggen hoe lang ze meegaan, wat de degradatie is et cetera. “Ze willen ze alleen niet openbaar maken. Echter, wil je de occasionkoper naar je toetrekken dan zou ik juist de fabrikanten aanraden om deze gegevens inzichtelijk te maken voor de consument. Overweeg je nu als consument een tweedehands elektrische auto te kopen, dan zou ik deze informatie op een of andere manier afdwingen”.

De elektrische auto als occasion: kopen of niet?

Het beeld dat de capaciteit van accupakketten in elektrische auto’s naar verloop der tijd afneemt lijkt te kloppen. Echter, uit verschillende onderzoeken blijkt dat de degradatie van de batterij niet buitensporig afneemt. Het aantal cycli heeft daarop slechts een kleine invloed en dit wordt steeds minder. Bovendien, wordt er bij gebruik van snelladers op een bepaald moment automatisch overgeschakeld om een lager voltage. Op deze manier wordt er voorkomen dat het batterijpakket beschadigd raakt en capaciteit verliest.

Ook steeds meer autofabrikanten zien in dat consumenten meer garantie willen wat betreft het accupakket en komen daarom met garanties van soms wel acht jaar of 200.000 kilometer. Tevens ontwikkelt de accutechniek zich nog steeds erg snel. Peter Notten stelt zelfs dat elk jaar de energiedichtheid van een Lio-ionaccu met 5 tot 7 procent toeneemt. Dit betekent dat de batterijen dus steeds meer kilowattuur aan energie leveren. In veertien jaar zou dit dus een verdubbeling betekenen.

Is het kopen van een elektrische auto als occasion daarom per definitie een no-go? Gezien de steeds vaker geldende garanties op het accupakket zeker niet. En anders dwing je toch gewoon de accu-informatie van de fabrikant af?

Interesse in een tweedehands elektrische auto? Het autoverleden van een elektrische auto is uit te lezen in de computer en op te vragen via de kenteken check. Let op, er kan met een elektrische auto ook gefraudeerd worden. Doe dus altijd onderzoek voordat je een auto koopt. Heb jij een elektrische auto en wil je deze verkopen? Dan heb je geluk, want elektrische occasions schrijven op dit moment weinig af. Wil je weten wat jouw elektrische auto waard is? Klik hier voor je waardebepaling van jouw auto.

Bron: www.rd.nl